Kıdem tazminatı nedir?

Kıdem Tazminatı Nedir Nasıl Alınır?

Kıdem tazminatı, işçiye işveren tarafından ödenen nakti bir bedel olup ülkemizde iş kanunu yasalarına göre düzenlenmektedir. Çalıştığı işten kendi isteğiyle ayrılanlar ve istifa edenler kıdem tazminatı talebinde bulunamazlar, bulunmuş olsalar dahi kıdem tazminatı hakları doğmaz. İşçi aynı iş yerinde veya aynı işverene bağlı değişik iş yerlerinde en az dolu dolu bir yıllık çalışma süresini tamamlamalıdır ki kıdem tazminatına hak kazanabilsin.

Günümüzde hali hazırda kullanılan T.C. İş Kanunu 4857 sayılı yasası kıdem tazminatını düzenlemekte olup bu yasa çerçevesince kıdem tazminatı şartları aşağıdaki gibidir.

Kıdem tazminatı nedir?

• İşçi kendi isteği ile işten ayrılmış olmamalıdır. (İşten kendi çıkmamalıdır.)
• Eğer işçi iş kanunu 24. maddesi içeriğindeki işçinin haklı bir nedene dayanarak işten derhal ayrılması şartları oluşarak işten ayrılırsa bu işçiye kıdem tazminatı hakkı doğacaktır.
• Vefat eden işçinin kıdem tazminatı ödenir. Böyle bir durumda işveren ölen işçinin geride kalan mirasçılarına hukuki miras pay oranlarına bağlı kalarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.
• İşçi, işveren tarafından ahlaki, etik ve iyi niyet koşulları dışındaki davranışları sebebiyle işten çıkarılmamış olmalıdır.
• Erkek işçi askere gidecek olması sebebiyle işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabilir.
• İşçi, çalışırken evlenen kadın işçi ise evlendikten sonraki 1 yıl içinde işten ayrılmak isterse kıdem tazminatı alabilir.
• İşçinin emeklilik şartlarını sağlamış ve emeklilik başvurusu sonrası toplu ödeme veya maaş için başvuruda bulunması durumunda işveren işçisinin kıdem tazminatı ödemek zorundadır.
• İşçi en az 7000 gün prim ödeme gün sayısı ya da en az 25 yıllık sigorta ve 4500 gün prim ödeme gün sayısı şartını yerine getirmiş olup kadın ise 58 , erkek ise 60 yaşını doldurmayı beklemeden kendi isteği ile işten ayrılmış olması ya da 506 sayılı yasanın geçici 81. maddesindeki emeklilik sürelerini doldurmuş olmak kaydı ile sadece yaşını doldurmayı bekliyor iken yine kendi isteğiyle işten ayrılmış olması durumlarında da kıdem hakedilmiş olur.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır ? 

Kıdem tazminatı hesaplanırken işe başlama tarihiniz, işten ayrılma tarihiniz, işten ayrılırken almış olduğunuz aylık brüt maaşınız, varsa işverenin verdiği aylık brüt ek ücretleriniz(yol, yemek, giyim eşyası, yakacak vb.) ve yine varsa yıllık brüt ikramiye rakamınız dikkate alınacaktır. İşçiye her çalıştığı 1 yıl için hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı 1 aylık brüt ücret şeklinde ödenmekle birlikte kıdem tazminatı Damga Vergisine tabidir bu oranda Binde 7,59 ‘ dur. Yıllık kıdem tazminatı rakamı yasalarla sınırlandırılmış olup 01.01.2017 – 30.06.2017 tarihleri için kıdem tazminatı tavan bedeli 4.426,16- TL’ dir. Örneğin işçinin hesaplanan aylık brüt ücreti 5.500.- TL olsa dahi yıllık alabileceği kıdem tazminatı bedeli maksimum 4.426,16- TL’ yi geçemez.