5 Nisan 1994 Kararları Nedir, Özellikleri Nelerdir?

5 Nisan 1994 Kararları, Türkiye’nin o dönem içerisinde bulunduğu ekonomik buhrandan ve ekonomik problemlerden kurtulmak adına o dönem SHP ile Koalisyon halinde bulunan DYP lideri ve dönemin Başbakanı Tansu Çiller tarafından açıklanmış bir dizi ekonomik önlemler içeren kararlardır.

24 Ocak 1980 kararları ile beraber başlayan liberalleşme süreci ve ekonominin dışa açılması ile finansal serbestleşme kamu açıklarını arttırmış faiz oranlarının artması sonucunda dışarıdan sıcak para girişiyle beraber Türk Lirası olması gerektiğinden çok daha değerli hale gelmişti. Bu durum da cari açığın hızla artmasına yol açarken, ihracatı da hızla düşüyordu.

Kamu açıklarının giderilmesi amacıyla sıklıkla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası üzerinden borçlanılıyor bu da adeta bir borç-faiz-borç sarmalı ile ülkeyi karşı karşıya getiriyordu.

5 Nisan 1994 Kararlarının Özellikleri

5 Nisan 1994 tarihinde özetle aşağıdaki kararlar alınmıştır:

• Gereğinden çok daha fazla artan kamu açıklarının giderilmesi amacıyla kamudaki ücret artışlarının enflasyondaki artışın altında tutulması,
• Ciddi derecede verimsiz çalışan ve görev zararlarına yol açan Kamu İktisadi Teşekküllerinin özelleştirme kapsamına alınması,
• Kamu İktisadi Teşeküllerinin ürünlerine zam yapılması,
• Ek vergilerin getirimesi,
• Tarımla ilgili olarak Merkez Bankasından sağlanan finansmana son verilmesi,
• Merkez Bankası’nın daha bağımsız bir statüye ulaşması için adımlar atılması,
• Bankaların TMSF kapsamına alınması ve TCMB reeskont kredi oranlarının arttırılması,
• Sosyal güvenlik reformunun yeniden dizayn edilmesi,
• Ücretlere yapılacak zamların bütçe imkanları ile kısıtlı tutulması.

5 Nisan 1994 Kararları sonrasında Neler Oldu?

Kararlar sonrasında Türk parası devalüe edilerek değeri düşürülmüştür. 5 Nisan 1994 yılında açıklanan kararlar o dönem gerçekleşecek olan yerel seçimler nedeni ile geç uygulanma fırsatı bulmuştur. Kararların uygulanması ile ilk başta ekonomik göstergelerde olumlu bir takım gelişmeler olsa da sonrasında meydana gelen bu olumlu durum devam etmemiştir. Koyulan amaçların bir çoğu gerçekleştirilememiştir. Bu durum da ekonomiyi daha farklı krizlere tetiklemiştir.